Hợp đồng FIDIC là gì? Các dạng hợp đồng FIDIC phổ biến hiện nay
Nguyễn Thị Tam
- Cập nhật lúc: 17:04 - 22/04/2024 - 1326 lượt xem
Hợp đồng FIDIC là hình thức tiêu chuẩn được sử dụng vô cùng phổ biến của hợp đồng xây dựng quốc tế. Hiện nay, các dự án xây dựng có yếu tố nước ngoài ở Việt Nam cũng đều sử dụng mẫu hợp đồng này. Nhưng hợp đồng FIDIC là gì? Có các loại hợp đồng FIDIC nào? Cùng Viettelnet tìm hiểu nhé!
Hợp đồng FIDIC là gì?
Hợp đồng FIDIC là hợp đồng do Hiệp hội Các kỹ sư tư vấn quốc tế soạn thảo. Đây là hình thức tiêu chuẩn được sử dụng rộng rãi trên thế giới của hợp đồng xây dựng, kỹ thuật quốc tế cho các dự án đầu tư quốc tế nhỏ lớn mà các bên sử dụng ngôn ngữ khác nhau, có quốc tịch khác nhau và đến từ các khu vực địa lý, pháp lý khác nhau.
Các quy định trong hợp đồng này thường có mục đích làm rõ mối quan hệ giữa các bên tham gia hợp đồng và phân chia rủi ro giữa chủ đầu tư và nhà thầu. Các rủi ro được chia sẻ công bằng và được áp dụng nguyên tắc kiểm soát rủi ro đó.
Tuy nhiên, các điều khoản của hợp đồng FIDIC không hoàn toàn phù hợp trong mọi trường hợp. Tùy thuộc vào đặc trưng của nền kinh tế và hệ thống pháp luật ở quốc gia đang được đầu tư để cân nhắc trong việc lựa chọn có sử dụng hợp đồng FIDIC hay không.
Các dạng của hợp đồng FIDIC
Hiện nay, hợp đồng FIDIC ra mắt các loại hợp đồng FIDIC nhằm đáp ứng nhu cầu của các bên tham gia cùng quy mô dự án. Các loại hợp đồng FIDIC được phân loại theo màu sắc tương ứng với mô hình đầu tư dự án xây dựng, kỹ thuật, cụ thể như sau:
The Green Book: Sách Xanh
Sách xanh được sử dụng trong các dự án có giá trị tương đối thấp và thời gian thi công ngắn hoặc liên quan đến các công việc đơn giản, lặp đi lặp lại. Theo hướng dẫn của FIDIC, các dự án có giá trị thấp hơn 500.000 USD hoặc có thời gian xây dựng dưới 6 tháng hoặc các công việc có tính chất đơn giản thì nên sử dụng The Green Book.
The Red Book: Sách Đỏ
Với các dự án có quy mô lớn hoặc phức tạp hơn thì Sách Đỏ sẽ được xem xét sử dụng. Theo đó, The Red Book được sử dụng cho các mẫu hợp đồng xây dựng hoặc các công việc kỹ thuật mà Employer (Chủ đầu tư) chịu trách nhiệm hầu như toàn bộ phần thiết kế, nhà thầu được phép thiết kế một phần dự án nhưng không phải toàn bộ.
Engineer (nhà tư vấn) có nhiệm vụ là quản lý hợp đồng, giám sát công tác thi công và xác nhận thanh toán. Về phần chủ đầu tư, họ sẽ được thông báo đầy đủ bởi các nhà tư vấn và có quyền đưa ra các quyết định thay đổi trong dự án. Contractor (nhà thầu) trong hợp đồng sẽ được thanh toán dựa vào việc đo lường số lượng công việc thực tế được thực hiện. Khoản thanh toán hợp đồng được xác định dựa trên số lượng công việc ước tính.
The Pink Book: Sách Hồng
Đây là một loại hợp đồng phái sinh từ sách đỏ, được soạn thảo để sử dụng cho các dự án do các Ngân hàng Phát triển Đa phương (MDBs – Multilateral Development Banks) thực hiện tài trợ vốn cho dự án. Hợp đồng này có các đặc trưng tương tự như sách đỏ, chủ đầu tư chịu trách nhiệm cho phần thiết kế và được thanh toán trên cơ sở đo lường số lượng công việc thực tế được thực hiện.
The Yellow Book: Sách Vàng
Với các dự án mà nhà thầu chịu trách nhiệm gần như toàn bộ thiết kế và thi công thì sách vàng là sự lựa chọn phù hợp. Sách vàng còn được gọi là hợp đồng nhà máy, thiết kế và thi công và là loại hợp đồng trọn gói với các khoản thanh toán thực hiện tại các mốc hoàn thành quan trọng dựa vào chứng nhận được nhà tư vấn đưa ra. Người tư vấn đóng vai trò quản lý dự án, giám sát công trình và xác nhận việc thanh toán.
The Orange Book: Sách Cam
Sách cam được dùng cho các dự án thiết kế, xây dựng và chìa khóa trao tay (Design – Build and Turnkey) và nhà thầu cũng phải chịu trách nhiệm thực hiện gần như toàn bộ. Việc thiết kế bao gồm dự án cơ sở hạ tầng, nhà máy và các dự án khác.
Với các dự án mà nhà đầu tư yêu cầu thì phải có bản phác thảo nhà đầu tư chuẩn bị. Người tư vấn trong hợp đồng này sẽ có vai trò quản lý hợp đồng, giám sát việc lắp dựng, sản xuất tại công trường hoặc công việc xây dựng, xác lập việc thanh toán.
The Silver Book: Sách Bạc
Sách bạc hay còn được gọi là hợp đồng dự án trao tay, phù hợp để sử dụng trong các dự án điện và cơ sở hạ tầng, trong đó nhà thầu sẽ đảm nhận toàn bộ trách nhiệm thiết kế và thực hiện dự án. Các dự án này yêu cầu nhà thầu cung cấp tất cả các tiện ích cho chủ đầu tư và các tiện ích đã sẵn sàng hoạt động vào thời điểm bàn giao. Thiết kế được Nhà thầu thực hiện và việc thanh toán được thực hiện một lần.
Nhà thầu đảm nhận nhiều công việc và rủi ro về thời gian đầu tư xây dựng, chi phí được xác định nghiêm ngặt. Trong khi sự tham gia của chủ đầu tư khá nhỏ và chủ đầu tư không muốn tham gia tiến độ hàng ngày của công việc, miễn là kết quả cuối cùng đáp ứng tiêu chí thực hiện được chỉ định.
Chính vì vậy, hợp đồng này yêu cầu nhà thầu phải chịu trách nhiệm cao hơn trong việc thi công và thiết kế dự án và sách bạc chỉ phù hợp để nhà thầu có kinh nghiệm quen thuộc với kỹ năng quản lý rủi ro chuyên nghiệp.
Contract for Design, Build and Operate Projects: Hợp đồng DBO
Đây là hợp đồng thi công, vận hành và cả thiết kế, được FIDIC soạn thảo để hạn chế rủi ro có thể xảy ra liên tục sau khi bàn giao dự án vì lý do thiết kế, khả năng hoặc vật liệu kém chất lượng. Vì vậy, hợp đồng DBO phù hợp với trường hợp bên nhận chuyển giao dự án của chủ đầu tư cam kết bảo trì trong khoảng thời gian dài. Sự cam kết này được xem là vô cùng quan trọng bên cạnh nghĩa vụ thiết kế và thi công công trình.
Nhà thầu cần vận hành và bảo trì dự án được hoàn thiện dưới danh nghĩa của chủ đầu tư trong khoảng thời gian 20 năm kể từ ngày ban hành chứng chỉ vận hành khi hoàn thành quá trình xây dựng dự án. Trong suốt 20 năm, chủ đầu tư sẽ là chủ sở hữu dự án, nhà thầu vận hành dự án và phải chịu chi phí rủi ro có khả năng phát sinh.
Tuy nhiên, nhà thầu sẽ không phải chịu trách nhiệm và các chi phí tài chính đối với các dự án hoặc không cân đảm bảo thành công của dự án trong suốt khoảng thời gian dài.
The Blue Book: Sách Xanh
The Blue Book là loại hợp đồng được sử dụng cho các dự án liên quan đến công việc cải tạo, nạo vét và xây dựng phụ trợ với một loạt thỏa thuận hành chính. Thông thường, chủ đầu tư là người chịu trách nhiệm thiết kế và phần quan trọng nhất trong hợp đồng; phần mô tả hoạt động dự án, xác định chi tiết thông số kỹ thuật và thiết kế, bản vẽ công trình.
The White Book: Sách Trắng
Sách trắng là loại hợp đồng được sử dụng để chỉ định nhà tư vấn cung cấp dịch vụ cho chủ đầu tư như nghiên cứu hợp đồng, tính khả thi, thiết kế, quản lý và điều hành dự án. Loại hợp đồng FIDIC thường được dùng để xây dựng nền tảng thỏa thuận giữa các chủ đầu tư và nhà đầu tư xây dựng và thiết kế được thực hiện.
Vậy là Viettelnet đã chia sẻ cho các bạn những thông tin quan trọng về hợp đồng FIDIC cũng như giúp các bạn phân loại hợp đồng này một cách chuẩn xác nhất. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích được cho các bạn, nếu các bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác thì các bạn vui lòng liên hệ đến số điện thoại 0866.222.900 để được Viettelnet hỗ trợ nhé!
Nguyễn Thị Tam
